بهگزارش پایگاه خبری تحلیلی دنیای سرمایه گذاری آنلاین؛ شیوع ویروس کرونا عواقب بدی برای استارتآپها به همراه داشت، بهطوری که در سال ۲۰۲۰ میلادی شاهد کاهش میزان سرمایهگذاری جسورانه بودیم، اما پس از آن تغییراتی در فضای اقتصادی به سود استارتاپها به وجود آمد که نمونه آن، رشد مبادلات و فعالیتهای اقتصادی در فضای مجازی و افزایش میزان تجارت الکترونیکی به ۲۶/۷ تریلیون دلار بود. به عبارتی دیگر، محدودیتهای کرونا موجب شد تا مردم بیش از گذشته از فضای اینترنتی استفاده کنند و در نتیجه، زمینه برای رشد مشاغلی مانند استارتاپها فراهم شود. در ادامه این مطلب با بزرگترین اکوسیستمهای استارتاپی و شاخصهای کلیدی آن آشنا میشوید.
آینده اکوسیستم استارتاپی چه خواهد شد؟
جهش اینترنتی در دوران کرونا باعث رشد جریان سرمایه شد، بهطوری که در نیمه اول سال ۲۰۲۱ میلادی، میزان سرمایهگذاری جسورانه با ۹۵ درصد افزایش نسبت به سال قبل به ۲۸۸ میلیارد دلار رسید. حتی گفته میشود که واژه یونیکورن هم که برای استارتاپهای با ارزش بیش از یک میلیارد دلار به کار میرود، دیگر بیاهمیت شد، چراکه در ماه آگوست سال ۲۰۲۱ حدود ۸۰۰ استارتاپ، بالای یک میلیارد دلار ارزش داشتند. ارزش استارتاپها در سراسر جهان از ۶/۲ تریلیون دلار هم بیشتر شده و در واقع سال ۲۰۲۱ میلادی برای کارآفرینان و اکوسیستم استارتآپی جهان به یکی از فراموش نشدنیترین سالها تبدیل شد.
رشد اکوسیستم استارتاپی در نقاط مختلف
هر سال «استارتآپ ژنوم» با نظرخواهی از کارآفرینان، سرمایهگذاران و تصمیمگیران حوزه استارتاپی، بهترین و بزرگترین اکوسیستمهای استارتاپی جهان را مورد ارزیابی و درجهبندی قرار داده و نتایج ردهبندی نهایی را تحت عنوان گزارشی منتشر میکند. استارتآپ ژنوم تعداد آنالیز اکوسیستمهای استارتآپی خود را از ۶۰ اکوسیستم در سال ۲۰۱۸ میلادی تا نزدیک به ۳۰۰ اکوسیستم در سال ۲۰۲۰ افزایش داده است.
در سال ۲۰۲۱ میلادی پنج اکوسیستم نخست جهان نسبت به سال قبل تغییر نکرد. «سیلیکونولی» همچنان در رتبه اول و نیویورک، لندن، پکن و بوستون در ردههای بعدی قرار داشتند. آمریکای شمالی هم با داشتن نیمی از ۳۰ اکوسیستم بزرگ استارتاپی جهان، بیشترین اکوسیستمهای استارتاپی را در اختیار داشته و آسیا با ۲۷ و اروپا نیز با ۱۷ درصد از مناطق استارتاپ خیز، در مرحله بعدی قرار گرفتند. اکوسیستم پدیده امسال بیشک توکیو است که با ۶ پله صعود به رتبه نهم جدول اکوسیستمها رسیده، در حالی که اوضاع پرفراز و نشیبی در لیست استارتآپ ژنوم داشته و در سال ۲۰۱۹ دومین اکوسیستم برتر جهان بوده است. اکوسیستم شنزن در رده ۱۹ و فیلادلفیا هم در رده ۲۸ قرار گرفته و بیشترین رشد را داشتهاند. اکوسیستم سئول هم یک اکوسیستم رو به رشد است، بهطوری که در سال ۲۰۲۰ میلادی در رتبه ۲۰ جدول قرار داشته و امسال به رتبه ۱۶ رسیده است. هفت اکوسیستم اول جهان طی سه سال اخیر تغییری نکردهاند. از سیلیکونولی که بگذریم، لندن و نیویورک رقابت تنگاتنگی برای به دست آوردن رتبه دوم داشتهاند که البته اکوسیستم لندن در این میان موفقتر بوده است.
شاخصهای کلیدی
یکی از عوامل مهم در محبوبیت استارتاپها نزد کارآفرینان و سرمایهگذاران، شاخصهای کلیدی هر منطقه یا شهر است. بسیاری از استارتاپها شهرهایی را برای اسکان خود انتخاب میکنند که دسترسی آنها به دیگر منابع مورد نیاز اعم از سرمایهگذار و نیروی انسانی متخصص، راحتتر باشد. استارتاپ ژنوم با امتیاز دادن به هرکدام از این شاخصها، اکوسیستمها را مورد ارزیابی قرار میدهد. یک شاخص مهم برای اکوسیستم، عملکرد آن است که شامل ارزش کلی اکوسیستم، تعداد EXIT استارتآپی (به معنی ورود به بازار سرمایه، خرید و ادغام یک استارتآپ) یا تعداد استارتاپهای موفق در اکوسیستم است. در این زمینه سیلیکونولی تقریبا بالاترین عملکرد را هم از جهت ارزش استارتاپها و هم ورود به بازار سرمایه (IPO) داشته است. با این وجود، سایر اکوسیستمها از جمله شانگهای، نیویورک، بوستون و لندن هم نسبت به سال قبل رشد قابلتوجهی در این شاخص داشتهاند.
دسترسی به سرمایه و سرمایهگذار، شاخص دیگر موفقیت یک اکوسیستم است. پاریس، سنگاپور و دلتا – آمستردام عملکرد بهتری در این زمینه نسبت به دیگران داشته و در این میان اکوسیستم فیلادلفیا، سالت لیکپروو و شارجه هم کمکم دارای سرمایهگذاران با تجربهای شدهاند.
دسترسی به بازار، از دیگر شاخصهای کلیدی عملکرد یک اکوسیستم است. داشتن یونیکورنهای بیشتر، سهم بیشتر این یونیکورنها از درآمد ناخالص ملی GDP و همچنین داشتن مقرراتی برای تسهیل تجاریسازی حقوق معنوی از دیگر شاخصهای یک اکوسیستم موفق محسوب میشود. در این زمینه اکوسیستمهای هنگکنگ، استونی و سنگاپور رشد بسیار خوبی داشته و علاوه بر آن، نیویورک، فیلادلفیا و پیتسبورگ هم در این زمینه با رشد روبهرو بوده است. شاخص دیگر؛ یکپارچگی است که زیرساختهای شتابدهی، تحقیق و توسعه و همچنین تعداد رویدادهای استارتاپی را در خود دارد. در این زمینه میتوان اکوسیستمهای برلین، دلتا- آمستردام و پاریس را به عنوان اکوسیستمهای با رتبه بالا نام برد. البته اکوسیستمهای استارتآپی در آسیا، سئول، بنگلور- کارناتاکا، نیوزیلند و زوریخ هم عملکرد محلی خوبی بر اساس این شاخص از خود نشان دادهاند.
شاخص مهم دیگری که در تعیین رتبهبندی بزرگترین اکوسیستمهای استارتاپی ۲۰۲۱ میلادی مورد توجه قرار گرفته، «استعداد» است. منظور از استعداد، دسترسی استارتاپها به نیروی فنی متخصص و آموزشدیده یا فارغالتحصیل و نیروی انسانی باکیفیت است. چهار اکوسیستم از پنج اکوسیستم اول یعنی لندن، نیویورک، بوستون و پکن در زمینه این شاخص امتیاز بالایی را کسب کردهاند. در این میان نوع دسترسی به نیروی انسانی در هر اکوسیستم هم متفاوت است؛ مثلا در سیلیکونولی دسترسی به نیروی متخصص آیتی، بسیار بیشتر از نیروی متخصص علمی است. اکوسیستم فیلادلفیا، شنزن و کپنهاگ نیز در این زمینه رشد قابلتوجهی داشتهاند. همچنین برخی از شهرهای آسیایی مثل بمبئی، بنگلور- کارناتاکا، دهلی و مناطقی مانند آمریکای جنوبی و سائوپائولو رشد قابلتوجهی در این زمینه داشته است.
شاخص «دانش» هم دیگر عنصر کلیدی در غنی شدن یک اکوسیستم است که به تعداد حقوق انحصاری یا مقالات علمی موجود در یک اکوسیستم بازمیگردد. اکوسیستم چین در این زمینه دارای اولین رتبه و به دنبال آن سئول، توکیو، بنگلور – کارناتاکا و سیلیکونولی قرار دارند.
اکوسیستمهای نوظهور
شهر بمبئی یکبار دیگر به واسطه عملکرد مناسب، دسترسی به سرمایه و نیروی متخصص و باتجربه، رتبه نخست جدول را در بین بزرگترین اکوسیستمهای استارتآپی ۲۰۲۱ میلادی به خود اختصاص داده است. البته شهر بارسلونا از مادرید در این زمینه جلوتر بوده و میامی هم در جمع ۱۰ شهر اول قرار گرفته است.
نکته قابلتوجه اینکه شهرهای اروپایی و آسیایی ۱۰ رتبه اول را به خود اختصاص دادهاند. علاوه بر این، ۱۰۰ اکوسیستم نوظهور نخست، ارزشی بالغ بر ۵۴۰ میلیارد دلار داشته که نسبت به سال قبل ۵۵ درصد رشد نشان میدهد. در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا هم چهار اکوسیستم در حال رشد وجود دارد که شامل دبی، مصر، ریاض و ابوظبی است. در این میان دبی در مکان یازدهم و استانبول در مکان ۱۵ قرار دارد. موضوع دیگر، رشد روزافزون یونیکورنها در سراسر جهان است. حالا برخلاف گذشته، یونیکورنها متعلق به یک اکوسیستم خاص مثلا (سیلیکونولی) نیست، بلکه امروزه بیش از دو هزار یونیکورن در سراسر جهان وجود دارد و هر روز دو مورد به جمع قبلیها افزوده است.
انتهایپیام/