سعید پهلوانی کشکوییه، کارشناس عمران، دارای پروانه پایه یک عمران سازمان نظام کاردانی ساختمان، ریاست سازمان نظام کاردانی ساختمان شهرستان رفسنجان سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲، عضو هیات مدیره سازمان نظام کاردانی ساختمان استان کرمان در دو دوره فعلی، ناظر بنیاد مسکن رفسنجان از سال ۱۳۸۶ تاکنون، بازرس کلید فولاد از انجمن مشاوران صنعت فولاد، بازرس جوش PT و UT و WT است. وی در کارنامه کاری خود عناوین مختلفی مانند نیروی امریه استانداری کرمان و فرمانداری شهر بم سال ۱۳۸۳ الی ۱۳۸۵، ناظر عمران پروژه آپارتمانی کوثر رفسنجان سال ۱۳۸۵ الی ۱۳۸۶، ناظر سیویل پروژه اسید سولفوریک مس سرچشمه سال ۱۳۸۶ الی ۱۳۸۸، ناظر سیویل شرکت مهندسین مشاور آب و محیط خاورمیانه در پروژههای طرح جامع آب مس سرچشمه از سال ۱۳۸۸ تا ۱۴۰۰، ناظر اجرای پروژه تیکنرهای با تهریز خمیری مس سرچشمه، ناظر ساخت و ترفیع سدهای مس سرچشمه، سد رسوبگیر هسته رسی، سد هسته آسفالتی رودخانه شور پروژه اصلاح قنوات شهرک مس سرچشمه و همچنین انتقال و جابهجایی پانتون سد رسوبگیر مس سرچشمه را دارد و هماکنون نیز مسئول اجرای سیویل و سازه شرکت کانی مس در ساخت تیکنرهای خمیری دره زار مس است. پهلوانی، دارای کلیه مدارک جهاد دانشگاهی استان کرمان در رشته عمران، دانشجوی ترم آخر کارشناسی ارشد عمران ( پی و ژئوتکنیک) و دارای مقاله علمی محاسبات عددی سدهای خاکی در دانشگاه تهران است. در گفتوگویی که با این کارشناس عمران داشتیم، به بررسی مهمترین پارامترهای تاثیرپذیر در بهبود خروجیهای سدسازی در کشور پرداختیم که ماحصل آن را میخوانید.
مهمترین پارامترهای تاثیرپذیر در بهبود خروجیهای سدسازی در کشور چیست و تا چه اندازه این پارامترها در پروژههای فعلی سدسازی رعایت میشود؟
مهمترین عامل در سدسازی این است که متریال ساخت سد در طراحی بهگونهای باشد که از متریال همان منطقه ساخت استفاده شود؛ به ویژه اینکه متریال سمت مخزن سد باشد. در پروژهها از هستههای آسفالتی و رسی با دانهبندی مصالح موجود استفاده میشود که البته بستگی به نوع سد دارد. در بهرهبرداری سد آبی یا رسوبی، اکثر سدهای ایران، آبی و برای تامین آب و تعدادی سد کوچک رسوبگیر صنعتی نیز در مجاورت کارخانههای صنعتی ایران است که از جنبه حفظ محیط زیست نیز بسیار حائز اهمیت است.
بهترین سیستم آببندی و عایقبندی در پروژههای عمرانی چه مشخصاتی دارد؟
آببندی در پروژههای عمرانی و سدسازی با یکدیگر متفاوت است. سدها از هسته سد با نوع مصالح آن آببندی میشوند و اگر از نظر منابع طبیعی و حفاظت حائز اهمیت باشد. سدهای رسوبگیر صنعتی در ضلع جلوی سد بدنه، با بتن کرپ و لایههای ژئوممبران آببند مطلق میشوند تا از نظر محیط زیستی مشکلی پیش نیاید. در کارهای ساختمانی و صنعتی از لایههای ایزوگام قیری تا مواد آببند پایه سیمانی و یا رزینهای چند جزئی استفاده میشود که این کار با آببند و حتی با مصالح چینی در کرسی ساختمانها همچون کرسی چینی با سنگ لاشه و شکسته، مانع از ورود رطوبت و آب به داخل آن فضا میشود. حتی در برخی از موارد در نحوه بتنریزی با عایقهای رطوبتی همچون واتراستاپ در داخل بتن و درزهای اجرای بتن نصب و اجرا میگردد تا از ورود و حرکت آب به داخل یا خارج فضای بتن ریزی جلوگیری شود.
از چه فناوریهایی در صنعت ساختوساز به ویژه در فرآیند سدسازی استفاده میشود؟
از نظر فرآیند ساخت در سدسازی پس از اجرای سدهای بتنی با قوس دیگر نحوهای بهتر و مقرونبهصرفه تر لحاظ نشده است؛ البته در سدهای عظیم و پهناور، ولی در سدسازیهای کوچکتر با حجمهای کنترل شده از روش سدهای مواد پلاستیکی و لاستیکی استفاده میشود که به صورت دیواره ساخته و اجرا میشود. حتی در نحوه عملکرد استفاده از آن سد نیز برای ساخت به روش و نوع سازه سرریز و یا دریچههای سد طراحی و نوع فرآیند مختلف دارد تا در زمان بحران یا تخلیه سد به سریعترین و بهترین حالت انجام شود که در این فرآیند ساخت سدها نیز از مصالح نزدیک به محل سد و مصالح مقرون به هزینه استفاده میشود.
در حال حاضر استفاده از کدام سازهها در صنعت ساختوساز نتیجه بهتری به همراه خواهد داشت؟
در صنعت ساختمان بخشهای مختلف و متنوعی دارد و برای ساخت نمیتوان از لحاظ مصالح و منابع فقط به یک نوع مصالح یا آیتم بسنده کرد، اما صنعت ساختمان شهری در دو بخش بتنی و فلزی اجرا میشود. در اجرای ساختمانها از جنس پلاستیک فشرده، چوب و یونولیت استفاده میشود. ساخت نمای ساختمانها دارای تنوع زیادی از نوع متریال و نحوه اجرا است و در اجرای دیوارهای ساختمان نیز از مصالح روشهای نوین استفاده میشود.
در مقایسه با کشورهای توسعهیافته از چه تکنیکهای مدرنی در فرآیند ساختوساز استفاده میشود؟
در کشورهای توسعهیافته، تکنیک ساختمانسازی مختلف و جدیدی وجود دارد که متاسفانه در کشور ما با توجه به تحریمها یا ورود پیدا نکردند یا اینکه از نظر مقرونبهصرفه نبودن قابل اجرا نیست، زیرا در ساختمانهای جدید؛ سرعت اجرا، مقرونبهصرفه بودن هزینهها و قابل انعطاف بودن دارای اهمیت است. در خانههای کانکسی موقت و ساختمانهای ثابت از آجرهای فشرده و متریالهای جدید ساخت از نوع مصالح بازیافتی (سبز) استفاده میشود. بیشترین متریال استفاده شده در کشورهای توسعهیافته بتنی و فلزی است، چراکه از نظر هزینه و دسترسی نیز راحتتر است.
چگونه میتوان به استحکام و طول عمر سازههای موجود کمک کرد و در این راستا چه استانداردهایی باید رعایت شود؟
در مبحث رعایت و حفظ استحکام ساختمانسازی، استانداردهای مختلفی وجود دارد که مهمترین آن استاندارد آمریکا و اروپا است. در جهت حفظ استحکام باید اصول اجرا از پایه و زمین رعایت و حفظ شود. باید منطقه اجرا و ضریب مقاومت زمین مورد توجه قرار گیرد و اگر مناسب نباشد، با روشهای مختلف استحکامسازی گردد که میتوان با تزریق بتن، نیلینگ یا سنگ بتن و شفته آهک بسترسازی مناسب صورت گیرد. البته این کار باید طبق استانداردهای ژئوتکنیک صورت گیرد که متاسفانه در کشورمان حائز اهمیت نیست. از طریق سازمانهای مهندسی و ژئوفیزیک زمینشناسی و یا ارگانهای مرتبط همچون شهرداریها، راه و شهرسازی و بنیاد مسکن کشور اقداماتی انجام شود تا به ملزومات اجرای ساختمانسازی در جهت اخذ مجوز اضافه گردد.
روند ساختوساز در کشور را چطور ارزیابی میکنید و به منظور اصلاح معایب آن چه اقداماتی باید از سوی دولت صورت گیرد؟
در روند ساختوساز کشور باید تغییرات اساسی از سوی مراجع مربوطه صورت گیرد. باید از پیمانکاران دارای صلاحیت و مجوز قانونی که بر اساس سازمان برنامه و بودجه رتبهبندی قانونی شدند، فقط استفاده کاری شود. باید توجه ویژهای به مهندسان، کاردانان ناظر و طراح شود تا با کنترل بهتر و دقیقتری به کار خود ادامه دهند. ارگانهای ذیصلاح نباید با روشی گوناگون و مختلف عمل کنند. از طرفی، باید یک طرح جامع و راهبردی برای اجرای ساختوساز لحاظ شود و از یک قانون مشخص، تبعیت شود. همچنین باید با برگزاری نمایشگاههای معتبر و مختلف ساختمان، آگاهسازی کنند و مهندسان را با تکنیکهای مدرن و توسعهیافته آگاه سازند.