شرکت دانش‌بنیان بابک مس ایرانیان از شرکت‌های زیرمجموعه هلدینگ توسعه و صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو) بوده که از سال ۱۳۸۹ فعالیت خود را آغاز کرده و از پیشرفته‌ترین تکنولوژی تولید کاتد مس به روش تانک بیولیچینگ (اولین خط راه‌اندازی شده با این ظرفیت در جهان) با ظرفیت تولید سالانه ۵۰ هزار تن و به‌روزترین خط تولید لوله مسی به روش Cast & Draw (چهارمین خط راه‌اندازی شده در جهان) با ظرفیت نامی ۱۲ هزار تن در سال بهره‌مند می‌باشد.
از مهمترین افتخارات کسب‌شده شرکت بابک مس ایرانیان می‌توان به دریافت مجوز شرکت دانش‌بنیان فناور از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۱ اشاره کرد. ثبت اختراع تکنولوژی تانک بیولیچینگ در تولید کاتد مس به نام شرکت میدکو در ایران، اروپا، کانادا و شیلی را می‌توان به عنوان نمادی از دانش‌محور بودن و پیشگامی این شرکت در به‌کارگیری جدیدترین و پیشرفته‌ترین تکنولوژی‌های روز دنیا در نظر گرفت.
این شرکت با رعایت تمامی استانداردهای مدیریت کیفی، ایمنی و محیط زیستی موفق به اخذ گواهینامه استانداردهای مدیریت کیفیت (ISO9001:2015)، مدیریت محیط‌زیست (ISO14001:2015)، مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای (ISO45001:2018) و استاندارد HSE-MS از موسسه SGS شده است.
همچنین با توجه به تولید محصولات لوله مسی با بالاترین کیفیت، گواهی CE از موسسه TÜV NORD آلمان و علامت استاندارد از سازمان استاندارد ایران را اخذ کرده است. آزمایشگاه مرکزی شرکت بابک مس ایرانیان نیز با توجه به رعایت الزامات استاندارد ISO17025، گواهینامه تایید صلاحیت آزمایشگاه را از مرکز ملی تایید صلاحیت ایران، دریافت کرده است.
انتخاب شرکت بابک مس ایرانیان به عنوان واحد صنعتی نمونه و کارآفرین برتر در بخش صنعت و همچنین اخذ تندیس بلورین از ششمین جشنواره بین‌المللی جایزه مدیریت دانشی و کسب نشان ۴ ستاره پیشروان بهره‌وری از ایمیدرو، از نتایج تلاش مدیران و کارکنان شرکت در زمینه بهبود شاخص‌های بهره‌وری مبتنی بر نوآوری و خلاقیت می‌باشد.
محصول: کاتد مس
در روش تانک بیولیچینگ، تولید کاتد مس با استفاده از میکروارگانیسم‌های گرمادوست و از طریق انحلال کنسانتره مس سولفیدی در محلول اسیدی صورت می‌پذیرد. در ادامه با استفاده از روش استخراج حلالی و الکترووینینگ، مس باکیفیت گرید A بر اساس بورس فلزات لندن (LME)، با خلوص بیشتر از ۹۹/۹۹ درصد تحت استاندارد ASTM B115 تولید میشود.
فرآیند تولید کاتد مسی
فرآیند تولید در این کارخانه شامل بخش‌های اصلی آسیاب، انحلال و پسماند، خنثی‌سازی، SX و EW می‌باشد.
آسیاب: ابعاد کنسانتره توسط دو دستگاه آسیاب عمودی از ۴۰ میکرون به ۱۵ ۱۰- میکرون کاهش می‌یابد.
انحلال کنسانتره: کنسانتره مس سولفیدی توسط باکتری‌ها در محیط اسیدی با دمای حدود ۵۰ درجه سانتی‌گراد حل میشود. وظیفه اصلی باکتری‌ها، اکسایش آهن و گوگرد و انحلال اسیدی کانی‌های اکسیدشده مس است و در نهایت منجر به تولید محلول سولفات مس PLS میشود. سپس پس از ته‌نشینی پسماند فلزات باارزش طلا، نقره و… توسط ۲ دستگاه تیکنر و فیلترهای اولیه جداسازی میشود.
خنثی‌سازی: PLS اولیه تولیدشده توسط آهک با هدف تامین PH مناسب و حذف ناخالصی‌های آهن توسط تانک‌های خنثی‌سازی جهت فرآیند SX به تیکنرها و فیلترهای ثانویه ارسال می‌گردد.
واحد SX شامل ۲ بخش از جمله Extraction، جدایش یون مس از فاز آبی (PLS) توسط فاز آلی و Stripping، انتقال یون مس از فاز آلی به محلول الکترولیت و ارسال به واحد الکترووینینگ می‌باشد. نهایتا در واحد EW، یون مس روی صفحات فولاد ضد زنگ با جریان برق مستقیم، رسوب کرده و کاتد مس با خلوص بیشتر از ۹۹/۹۹ درصد با گرید A تشکیل میشود.
مزایای استفاده از فرآیند تانک بیولیچینگ در مقایسه با روش پیرو متالورژی
- قابلیت به‌کارگیری کنسانتره‌های مس با ترکیبات عنصری مختلف و بدون محدودیت در عیار ورودی
- فرآیندی سازگارتر با محیط‌زیست و با میزان آلایندگی پایین (در فرآیند پیرومتالورژی مقادیر قابل توجهی گاز SO2 تولید میشود که باعث آلودگی محیط اطراف می‌گردد. برای رفع این آلودگی، ساخت کارخانه تولید اسید سولفوریک الزامی است؛ در صورتی که در روش تانک بیولیچینگ اسید سولفوریک به‌عنوان ماده اولیه مصرف میشود.)
- هزینه سرمایه‌گذاری پایین‌تر در مقایسه با پروژه‌های پیرومتالورژی (درحال حاضر احداث واحدهای ذوب و پالایش با ظرفیت کمتر از ۲۰۰ هزار تن در سال اقتصادی نمی‌باشد.)
- سادگی شرایط کنترل عملیات و پایین‌تر بودن ریسک عملیاتی
- کاهش شدید مصرف سوخت‌های فسیلی
محصول: لوله مسی و فرآیند تولید آن
بهبود کیفیت محصولات تولید شده برای مشتری، دو شرکت Upcast فنلاند و Asmag اتریش را بر آن داشت تا با همکاری یکدیگر، جدیدترین روش تولید لوله مسی را در دنیا به عنوان Cast & Draw معرفی نمایند. فرآیند تولید در این کارخانه شامل ۳ بخش اصلی تولید شاه لوله به روش ریخته‌گری UP CAST، تولید لوله با قطر دلخواه توسط دستگاه‌های کشش و شکل‌دهی و نهایتا آنیل محصول توسط کوره آنیلینگ براق می‌باشد.
ریخته‌گری: در این روش برخلاف سایر روش‌های تولید لوله، مادرتیوب اولیه بدون طی مراحل پیش گرمایش، اکستروژن، براده‌برداری و نورد، مستقیما و به صورت پیوسته و سربالا (UP CAST)، ریخته‌گری شده و سپس وارد مرحله کشش میشود. در واقع تمام هزینه‌های تولیدی در مراحل میانی حذف شده است.
کشش: در مراحل کشش، کاهش قطر و ضخامت برای رسیدن به محصول نهایی انجام می‌پذیرد.
شکل‌دهی: لوله‌ها با توجه به سفارش مشتری به ۳ شکل LWC (کویل)، Pancake (کلاف) و Straight (شاخه) تبدیل می‌گردند.
و نهایتا محصولات کویل و کلاف جهت بازیابی خواص فیزیکی و مکانیکی مانند قابلیت ماشین‌کاری، خواص الکتریکی، قابلیت سردکاری و ایجاد سطحی براق، در کوره آنیلینگ نهایی تا دمای مناسب گرم شده و سپس در آن دما نگهداری شده و سرانجام با سرعت مناسب تا دمای محیط سرد میشود. در این کوره با خارج کردن گاز اکسیژن و دمیدن گاز نیتروژن و هیدروژن از اکسید شدن سطح مس جلوگیری میشود.
مزایای روش ریخته‌گری سربالا (UP CAST)
- سهولت کنترل کیفیت مذاب از نظر ناخالصی‌های مضر و افزایش قابل توجه کیفیت مادرتیوب تولیدی به‌واسطه عدم شارژ ضایعات
- محافظت از سطح لوله تحت اتمسفر خنثی برخلاف سایر روش‌ها جهت جلوگیری از ایجاد فیلم اکسیدی
- کاهش زمان تحویل محصولات به مشتریان به‌واسطه کاهش مراحل تولید
- کاهش هزینه‌های تولید و بهای تمام‌شده محصولات
فاز توسعه شرکت بابک مس ایرانیان
با توجه به اهمیت تامین مواد خام معدنی و سرمایه‌گذاری پایدار در صنایع معدنی فلزی در داخل و خارج از کشور، قرار گرفتن ایران روی کمربند جهانی مس و عدم تکمیل اکتشافات مس و فلزات همراه آن در کشور، تمرکز بر فعالیت‌های اکتشافی با هدف استفاده از فرصت‌ها، رفع نیازها و ارزش‌آفرینی بیشتر برای بابک مس در دستور کار قرار گرفت.
در حال حاضر پروژه احداث کارخانه تغلیظ چاه فیروزه با ظرفیت تولید سالانه ۱۰۰ هزار تن کنسانتره مس در حال انجام است که پیش‌بینی میشود، با بهره‌برداری از این پلنت در سال ۱۴۰۴، بخشی از خوراک اولیه واحد تولید کاتد مس تامین گردد. امید است، با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های روز دنیا و تحقق اهداف کلان شرکت، به اشتغال‌زایی و بهبود کیفیت زندگی در سطح مناطق محروم کشور کمک کرده و با تلاش و پشتکار سرمایه انسانی، گامی بلند در راستای استقلال و آبادانی کشور عزیزمان برداریم.
برگرفته از ماهنامه شماره ۸۷ دنیای سرمایه گذاری
پایگاه خبری دنیای سرمایه گذاری آنلاین
