احمد سبط حسینی که هماکنون ریاست هیات مدیره آژانس ایرانیان سبط گشت را بر عهده دارد، حدود ۲۶ سال پیش به اتفاق همسرش، این آژانس فرهنگی را تاسیس کرد. هر دو فارغالتحصیل رشته معماری از دانشگاه رم هستند، اما جذب صنعت گردشگری شدند و در ابتدا با برگزاری کنفرانسها، سمینارهای علمی و فرهنگی و همایشهای مختلف، به عرصه فرهنگی این صنعت ورود پیدا کردند.
در ادامه هم با اخذ مجوز از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، اقدام به تاسیس آژانس ایرانیان سبط گشت کردند.
فعالیت این آژانس صرفا معطوف بر برگزاری تورهای ورودی و تلاش برای حضور گردشگران خارجی و علاقهمندان به ایران است، از همینرو ضمن نگارش و تهیه مقالاتی درباره سایتهای پرجاذبه، تاریخ، فرهنگ، معماری و هنر ایرانی به زبانهای مختلف، این مقالات را در نمایشگاهها و به کارگزاران و گردشگران خود ارائه میدهند.
همچنین این مقالات در مجلات مختلف فرانسوی، ایتالیایی و اسپانیایی منتشر میشود. گفتوگوی ما با این فعال صنعت گردشگری را میخوانید.
آژانس ایرانیان سبط گشت با چه هدفی آغاز به کار کرد و چه اقداماتی را از ابتدای فعالیت تاکنون انجام داده است؟
در ابتدای آغاز به کار آژانس با بازارسازی، اقدام به انتخاب بازارهای هدف خود کرده و با سفر به این بازارها، جلسات ایرانشناسی و آشنایی با معماری ایرانی برگزار کردیم.
همچنین به منظور بازاریابی، در نمایشگاههای مختلفی که همهساله از طرف سازمان جهانی گردشگری برپا میشود، حضور یافتیم.
مسلما برای ماندگاری در بازار، باید کارهای مختلفی انجام دهیم که نوآوری، افزودن اماکن دیدنی بیشتر در برنامههای سفر و معرفی ایران با تمام محتویات و خصوصیات کیفی از جمله آنها است.
در همین راستا؛ موسیقی، آداب و رسوم و فولکلورهای مختلف اقوام ایرانی به صورت تصویر و مقاله نوشتاری در نمایشگاهها و سمینارهای مختلف، مطرح و ارائه میشود تا از این طریق، ماندگاری خود را در بازارهای هدف حفظ کنیم و در صدد ورود به بازارهای جدید دیگر نیز باشیم تا ایران را به عنوان یک مقصد گردشگری جهانی معرفی، تبلیغ و بازاریابی کنیم.
آیا در طول مدت فعالیت، به اهداف مدنظر خود دست یافتهاید؟
تا حدودی به اهدافمان رسیدهایم و اگر کامل هم نرسیده باشیم، به دلیل اتفاقاتی است که سدی در مقابل ورود گردشگران خارجی به ایران به شمار میرود که از جمله میتوان به تحریمها، جنگهایی که رخ میدهد و بهطور کلی رویدادهای مختلفی که در ایران و حتی خارج از ایران و منطقه خاورمیانه اتفاق میافتد، اشاره کرد که ضربه مستقیم آن به صنعت گردشگری وارد میشود.
به اندازه توان خود، فعالیتهایی را در رابطه با تورهای ورودی انجام دادهایم و با توجه به پتانسیلها و جاذبههای ایران، هنوز جای بسیار زیادی برای کار باقی مانده که باید انجام دهیم.
به خصوص اینکه برند بسیار مهم و ملی ما ایرانیها، مهماننوازی است، از همینرو گردشگران بسیاری علاقهمند به سفر به ایران و آشنایی با تاریخ ایران و فرهنگ مردم هستند.
در رابطه با صنعت گردشگری، چه دستاوردهایی حاصل شده است؟
یکی از دستاوردهای ما این است که توانستهایم تا حدودی نسل جوان را با مهارتهای لازم و با فرهنگ ایرانی آشنا کنیم.
از سوی وزارت میراث فرهنگی و سایر ارگانها، کلاسهای آموزشی برای تورلیدرها، راهنمایان گردشگری، رانندگان و سایر ذینفعان دستاندرکار در صنعت گردشگری برگزار میشود.
در واقع آموزشگاههای دارای مجوز از طرف میراث فرهنگی، این آموزشها را به جوانان انتقال میدهند و بنده نیز، حدود ۲۵ سال است که مدرس صنعت گردشگری هستم.
دستاورد مهم دیگر این است که طی فعالیتها و رایزنیهای صنفی انجامشده از سوی جامعه تورگردانان ایران کلیه آژانسداران فعال در ورود توریستهای خارجی به ایران طبق برآورد فنی سازمان توسعه تجارت به دلیل ارزآوری آنها به کشور هر کدام به عنوان صادرکننده غیرنفتی محسوب میشوند؛ لذا طبق قانون از معافیت مالیاتی برخوردار گردیده و شامل جوایز صادراتی نیز میباشند.
البته این موضوع و همچنین عملکرد اقتصادی آنها، سبب اشتغالزایی و رشد سرمایهگذاری در جامعه شده است.
علاوه بر این تاریخ، تمدن، فرهنگ و طبیعت چهار فصل ایران را معرفی کرده و از این طریق فرهنگ مادی و معنوی ملل ذینفع به یکدیگر نزدیکتر و در مشارکت و رشد همافزایی، دوستی و نهایتا در صلح جهانی بهاتفاق همگام میگردند.
در ابتدای صحبتهای خود به فعالیت در خصوص ورود تورهای خارجی به ایران اشاره کردید. آیا توریستهای خارجی از عملکرد آژانس ایرانیان سبط گشت رضایت دارند؟
صددرصد رضایت دارند و اگر غیر از این بود، ما قادر به ادامه فعالیت نبودیم. رضایت آنها نشاندهنده این است که این آژانس، کار خود را به درستی انجام میدهد، از همینرو تقاضای سفر برای دفعات بعدی به ایران را دارند.
گروههایی داریم که تاکنون ۴ یا ۵ بار از طریق این آژانس به ایران آمدهاند.
ما با ارائه خدمات خوب و باکیفیت در اقامت و پذیرایی، حملونقل حرفهای و رانندگان با تجربه و آموزشدیده و همچنین راهنمای با شخصیت و با سواد و مسلما با یک پکیج مناسب و قابل رقابت سالم، سعی کردهایم که در مرحله اول نیازهای علمی، فرهنگی و اجتماعی آنها را در سفر فراهم کنیم تا اینکه با خاطرهای خوش و فراموشنشدنی به کشور خود بازگردند.
آیا مسایل سیاسی کشورمان به جهت ورود و خروج گردشگران، مشکلات و مسایلی را برای آژانسهای مسافرتی به وجود آورده است؟
اتفاقا این صنعت، یک صنعت فرهنگی و اقتصادی است و به سیاست ربطی ندارد و زمانی به سیاست مربوط میشود که سیاستگذاران سبب شوند که مثلا یک تور یا یک گردشگر به کشوری وارد نشود و در این شرایط، سیاست دخیل است.
در کشور ما دولت از نظر سیاسی ممانعتی برای ورود تورها و گردشگران ایجاد نمیکند، به همین دلیل طبق تقاضایی که از وزارت امور خارجه میکنیم، نسبت به صدور روادید برای گردشگران اقدام میکند.
در واقع مسئولان کشور از ورود توریستها استقبال میکنند و به آنها ویزا میدهند؛ ضمن اینکه خارجیها هم تمایل دارند که به ایران سفر کنند، اما اگر از آمدن امتناع میکنند، صرفا به دلیل ایرانهراسی است و مشکل دیگری وجود ندارد.
بعضا این دیدگاه منفی در کشور ما وجود دارد که برخی از توریستها برای اقداماتی غیر از بازدید و گردشگری به ایران سفر میکنند. این دیدگاه تا چه اندازه میتواند واقعی باشد؟
ممکن است که این دیدگاه وجود داشته باشد، اما واقعی و حقیقی نیست. بنده نزدیک به ۳۰ سال است که در صنعت گردشگری فعال هستم و هیچگاه این را تجربه نکردهام که یک گردشگر به خاطر اهداف دیگری به جز گردشگری به ایران آمده باشد.
البته ممکن است که به صورت بسیار کم، مواردی باشد، ولی برای ما پیش نیامده است. برخی از گردشگران در سفر به ایران، اقدام به تولید محتوا میکنند و برخی دیگر هم در مورد ایران، جامعه ایرانی و جاذبههای کشورمان، کتاب چاپ میکنند.
مهمترین مشکلات و چالشهای مجموعههایی مشابه آژانس سبط گشت چیست؟
اولین چالش این است که زیرساختهای گردشگری در کشورمان کامل نیست و میتوان گفت که تقریبا زیرساخت گردشگری نداریم.
یکی از این زیرساختها، اقامتگاههای مناسب، استاندارد و موافق با سلیقه گردشگران است که یا وجود ندارد یا اگر هم وجود دارد، بسیار کم است.
دومین زیرساخت مورد نیاز حملونقل مناسب و دارای نوآوری است؛ هم تعداد اتوبوس، مینیبوس، ون و شخصی کم است و هم تناسبی با استانداردهای گردشگری بینالمللی ندارد.
زیرساخت دیگر، آموزش در سطح وسیع، استاندارد و بینالمللی است. در واقع لازمه شکوفایی صنعت گردشگری، آموزشهای وسیع و کیفی است، اما متاسفانه در حال حاضر، کیفیت و کمیت آموزشها پایین است.
آموزش وسیع نیز به این معناست که همه افراد جامعه آموزش ببینند؛ به عبارتی باید مردم با گردشگری و صنعت توریسم که منجر به اشتغالزایی، ارزآوری و صدور فرهنگ میشود، آشنایی پیدا کنند.
چنانچه این آموزشها در قالب ارتباطات شبکهای انجام شود و در رسانهها، آموزشهای لازم ارائه شود، مسلما سطح فرهنگ و آگاهی مردم افزایش مییابد.
در وضعیت فعلی، شرایط آژانسهای مسافرتی چگونه است و آیا بهاندازه کافی فعال هستند؟
اغلب آژانسها فعال هستند؛ البته با توجه به شرایط فعلی، برخی از آژانسها هم فعالیتی ندارند. اتفاقاتی که چه در داخل و چه در خارج از ایران رخ داده، موجب شده حتی گردشگرانی هم که رزرو کرده بودند، اقدام به کنسلی کنند.
از سال ۱۳۹۸ که همهگیری کرونا آغاز شد، تقریبا تعطیل هستیم و در اوایل سال ۱۴۰۱، تعدادی گردشگر به ایران آمدند، اما پس از اتفاقاتی که رخ داد، دیگر به ایران سفر نکردند.
در واقع ۴ سال است که فقط سعی میکنیم، چراغ آژانس روشن بماند و از ۱۶ نفر پرسنل به ۲ نفر رسیدهایم.
علاوه بر این، حضور فعال در نمایشگاههای بینالمللی برای کار ما بسیار مهم است و در شرایطی که درآمدی نداریم، حضور در این رویدادها برای ما هزینهای پیشبینی نشده است؛ چراکه اگر چند سال متوالی در نمایشگاهها حضور پیدا نکنیم، از دیدها به دور خواهیم ماند و دیگر ما را نخواهند شناخت.
از چه دورانی میتوان به عنوان دوره پویایی و فعال بودن آژانسهای مسافرتی نام برد؟
در کشور ما هیچگاه گردشگری به جایگاه اصلی خود نرسیده، در حالی که ایران، پتانسیلهای بسیار بیشتری دارد.
نقطه اوج فعالیت آژانسها زمانی بود که در کشور آرامش وجود داشت، زیرا گردشگر جایی میرود که آرامش و امنیت باشد و به راحتی، در رفتوآمد باشد.
تا این لحظه هیچ گردشگری نداشتهایم که به ایران آمده باشد و مشکلاتی از بابت امنیت داشته باشد. در کشور ما امنیت همیشه برقرار است، اما در زمانهایی که بحث جنگ یا بمبگذاری پیش میآید، بسیاری از توریستها و گروههای گردشگری، سفر خود را به ایران تا زمان برقراری دوباره امنیت، کنسل میکنند.
آیا آژانسهای مسافرتی از سوی وزارت میراث فرهنگی و گردشگری مورد حمایت قرار میگیرند؟
آن حمایتی که باید باشد، عملا وجود ندارد. به عنوان مثال، در مورد مساله کرونا، همه انتظار داشتند که وزارت میراث، فرجه و امتیازی را برای آژانسها در نظر بگیرد که متاسفانه هیچ حمایتی نشد.
انتظار ما این است که در نمایشگاهها و در تبلیغات، کمکهای لازم انجام شود، اما حمایت خاصی صورت نمیگیرد.
دولت باید وارد شبکههای جهانی شود و دفاتر ایرانشناسی را در سایر کشورها دایر کند که در چنین شرایطی میتوانیم تبلیغ جهانی داشته باشیم که متاسفانه تاکنون این اتفاق رخ نداده است.
برگرفته از ماهنامه شماره ۸۸ دنیای سرمایه گذاری
پایگاه خبری دنیای سرمایه