یکی از چالش‌های مطرح در صنعت نساجی، وابستگی فنی کشور به ماشین‌آلات خارجی و ورود دستگاه‌های با کیفیت پایین است که نه‌تنها کمک اثربخشی به حل مسائل این حوزه نکرده، بلکه موجب هزینه‌بر شدن تولید و کاهش توان رقابتی محصولات داخلی در بازارهای خارجی و حتی داخلی شده است. از سوی دیگر، مشکلاتی مانند قاچاق پوشاک، تعرفه بالای گمرکی ماشین‌آلات بافندگی، عدم عضویت در سازمان تجارت جهانی، درصد بالای مالیات بر درآمد و بهره بانکی و… نیز مانع دسترسی تولیدکنندگان به اهداف توسعه‌ای خود شده است. به منظور بررسی بیشتر این موضوع به سراغ مهندس افشین سالاردینی، مدیرعامل شرکت تولیدی و صنعتی پارچه حریر الوان – خوشباف تهران رفته و با وی به گفتوگو پرداختیم. این شرکت با فعالیت پدر وی از سال ۱۳۵۵ فعالیت خود را در زمینه نساجی و پوشاک مردانه، زنانه و بچه گانه شروع کرد و هم‌اکنون با قدمت بیش از ۶۰ سال در زمینه تولیدات پارچه-رنگرزی تکمیل و پوشاک؛ به عنوان یک شرکت خانوادگی با دو نسل سابقه مشغول به کار است. ماحصل این مصاحبه را می‌خوانید.
در خصوص عمده فعالیت‌های شرکت تولیدی و صنعتی پارچه حریر الوان – خوشباف تهران توضیحاتی ارائه فرمایید.
این شرکت در زمینه تولید پارچه‌های تریکو، رنگرزی و تکمیل انواع پارچه مشغول به فعالیت است و دو واحد تولیدی مستقل با حدود ۳۰۰ نفر پرسنل دارد. در این شرکت پارچه‌ها با طرح و نقش‌های متفاوت تولید شده و پس از ارسال به تولیدی‌ها و لباس‌های مختلف برای مصارف گوناگون دوخته می‌شود که در نظر داریم با تدوین برنامه‌های صادراتی بخشی از آن را در بازارهای جهانی عرضه کنیم.
آیا تولیدات این مجموعه، جنبه صادراتی هم دارد و اصولا پارچه و پوشاک تولید ایران، رقابت در بازارهای جهانی را دارد؟
انواع تولیدات ما در زمینه پارچه‌های آماده امکان صادرات دارد. در نمایشگاه‌های اخیر نیز چندین پیشنهاد داشته‌ایم، ولی از آنجایی که واحد ما شناخته شده و سابقه طولانی دارد، فقط تامین نیاز مشتریان داخلی در اولویت این شرکت است و در حال حاضر صادرات به دیگر کشورها میسر نیست. البته با توجه به وجود ماشین‌آلات به‌روز و نخ‌های بسیار مرغوب داخلی، امکان رقابت در بازارهای جهانی مخصوصا در کشورهای همسایه وجود دارد، ولی بزرگترین رقیب ما در حال حاضر شرکت‌های چینی هستند.
چه مشخصه‌ها و ویژگی‌هایی تولیدات شرکت تولیدی و صنعتی پارچه حریر الوان – خوشباف تهران را از سایر تولیدکنندگان و رقبا متمایز می‌کند؟
قطعا یکی از پارامترهای اثرگذار در جذب مشتریان و ماندگاری در بازار برای هر برندی، پرداختن به موضوع کیفیت است، از این‌رو تلاش شده تا با رعایت الگوها و پارامترهای اثرگذار کیفی، در این بخش اقدامات لازم صورت گیرد. همچنین پارچه‌های شرکت تولیدی و صنعتی پارچه حریر الوان – خوشباف تهران از قیمت مناسبی برخوردار است و از آنجایی که در شرایط کنونی قدرت خرید مردم پایین آمده، بسیار مورد توجه مشتریان بوده است.
برخی از کارشناسان معتقدند که بیشتر پارچه‌هایی که در ایران تولید می‌شوند تا زمانی که خام هستند، کیفیت خوبی دارند، اما در مراحل بعدی مدیریت خوبی روی آن‌ها انجام نمی‌شود و کارخانه‌های ما در مرحله رنگرزی، تکمیل، برش و دوخت ضعف دارند، چون ماشین‌آلات کارخانه‌ها به‌روز نشده است. نظر شما در این رابطه چیست؟
در سال‌های قبل شاید این موارد قابل مشاهده بود، اما این شرکت در سال‌های گذشته توسط تولیدکنندگان پوشاک مرتبط با این واحد تولیدی توانست انواع لباس مخصوصا سنین بچه‌گانه را حتی به اروپا صادر کند، اما در حال حاضر با توجه به خرید ماشین‌آلات به روز دنیا در زمینه بافت، انجام اموراتی از قبیل رنگرزی و تکمیل، کیفیت پارچه‌های داخلی و… بسیار مطلوب شده است. البته این موارد برای همه شرکت‌های تولیدی داخلی مصداق ندارد، اما برخی از واحدهای به روز شده و از جمله شرکت تولیدی و صنعتی پارچه حریر الوان – خوشباف تهران از این فرصت برای تولید محصولات با کیفیت بالا استفاده کرده‌اند.
به اعتقاد برخی، ورود پارچه‌های چینی و قاچاق باعث شده تا حس رقابت در تولیدی‌ها از بین برود و به تولید جنس ارزان روی بیاورند. در سطح کلان هم کارخانه‌ها باید برای خرید ماشین‌آلات پرداخت ارزی انجام دهند و چون توان تولید زیاد و بازپرداخت آن را ندارند، در برابر نو کردن تجهیزات مقاومت نشان می‌دهند؛ در نتیجه صنعت پوشاک ایران رشد نمی‌کند و ضعف در برش، دوخت و کیفیت ادامه دارد. نظر شما چیست؟
واردات همه نوع پارچه مورد نیاز کشورمان از چین امکان‌پذیر نیست. اگر ما شناخت لازم را داشته باشیم، باید در این زمینه‌ها به فعالیت و تولید بپردازیم. نکته مهمتر آن است که تولیدکنندگان و برندهای مطرح برای ورود به بازار و جذب بیشتر آن، افق‌های بلندمدت را در نظر می‌گیرند و بر همین اساس در پی تثبیت و ماندگاری برند خود، به تضمین عناصری می‌پردازند که در طولانی‌مدت به افزایش دامنه اعتبار و ارزش محصولات تولیدی و عرضه شده کمک می‌کند.
کارشناسان و صاحب‌نظران، صنعت پارچه و پوشاک را دارای ظرفیت بالایی در اشتغال‌زایی می‌دانند که تا حدود زیادی مغفول مانده است. دلیل این غفلت چیست و چه تبعات دیگری را به دنبال خواهد داشت؟
چالش‌های زیادی در این مسیر وجود دارد که بخش عمده آن به سیاست‌های نادرست در بخش اقتصاد کلان مربوط می‌شود و دامن بسیاری از واحدهای صنعتی را گرفته است. صنعت پوشاک کشورمان با مشکلاتی مانند عدم برنامه‌ریزی مناسب، مشکلات اقتصادی و انواع تحریم‌های بانکی مواجه است که مانع افزایش ظرفیت اشتغال‌زایی صنعت پارچه و پوشاک شده است. عدم همکاری موثر و مناسب در سیاست‌های واردات و صادرات نیز به دلسردی و در طولانی‌مدت، غفلت صاحبان این صنعت را در پی داشته است. البته باید به این نکته مهم اشاره داشت که در خصوص نیروی انسانی دچار بحران هستیم و متاسفانه کمبود نیروی متخصص کاملا مشهود است که گریبان خط‌های تولید را خواهد گرفت. عدم تطابق نرخ‌های حقوق و دستمزد و هزینه‌های زندگی باعث شده که پرسنل به انجام کارهای کوتاه‌مدت و پرسود‌تر بپردازند و به کارهایی مانند اسنپ روی آورند. هم‌اکنون حدود ۲۰ نفر از کارگر ساده تا متخصص در خط تولید این شرکت نیاز داریم، ولی تامین این نیروها به سختی صورت می‌گیرد. در چنین شرایطی، رقابت با دیگران امکان‌پذیر نیست، زیرا پرداخت‌های اضافی باعث افزایش هزینه تولید، قیمت تمام‌شده و در نهایت، عدم رقابت فروش با رقبا می‌شود.
با توجه به اینکه از تولید و فروش پارچه و پوشاک، به عنوان تجارتی پرسود یاد می‌شود، آیا سرمایه‌گذاری در این صنعت را توصیه می‌کنید؟
از آنجایی که موضوع لباس و مد در تمامی جوامع بسیار مطرح است، تولید پارچه و پوشاک می‌تواند به عنوان تجارتی پرسود یاد شود. اگر شرکت‌های تولیدی نساجی با توجه به شرایط کشور خودشان بتوانند برنامه‌ریزی کنند، قطعا موفق خواهند بود. در این راستا توصیه شرکت تولیدی و صنعتی پارچه حریر الوان – خوشباف تهران، سرمایه‌گذاری مناسب در این صنعت و استفاده از مولفه‌هایی است که به ارتقاء سطح کیفی محصولات شرکت‌های تولیدی کمک خواهد کرد.
و سخن آخر…
از تمام کسانی که با صنعت پوشاک همراه هستند، تشکر می‌کنم و امیدوارم که با اصلاح سیاست‌های غلط این حوزه و توجه عملی به تولید و ضرویات رشد آن، زمینه برای ورود سرمایه‌های جدید و حتی سرمایه خارجی فراهم شود تا در آینده‌ای نه‌چندان دور، ضمن تامین نیاز بازار داخل به پوشاک مناسب، فرصت‌های شغلی جدیدی در این بخش تعریف شده و قاچاق پوشاک نیز تا حد زیادی کاهش پیدا کند.
