از آنجایی که نظام بانکی از تامین مالی واحدهای تولیدی شانه خالی کرده است، بسیاری از بخشهای تولیدی به ویژه در صنعت پوشاک با معضل نقدینگی روبهرو هستند و این موضوع باعث عدم استفاده حداکثری تولیدکنندگان از ظرفیت تولیدی موجود خود شده است. از سوی دیگر، همین تولیدکنندگان مجبورند تا با کالاهای قاچاق در بازار رقابت کنند که با قیمت بسیار نازل و بدون پرداخت هیچگونه عوارض و پرداخت مالیات و حق بیمه در کشور عرضه میشود. با توجه به این موضوع به سراغ مسعود شاهبختی، مدیرعامل شرکت جامه بافت رفته و با وی گفتوگویی داشتیم که مشروح آن از نظر مخاطبان ارجمند میگذرد.
در خصوص چگونگی ورود خود به صنعت نساجی و فعالیتهایی که انجام میدهید، توضیحاتی ارائه فرمایید.
پدر و نسل قبلی بنده در صنعت نساجی و پنبه مشغول به کار و دارای تصفیهخانه پنبه بودند. بنده هم بعد از ورود به بازار کار؛ یعنی در ابتدای سال۱۳۶۰ با تاسیس شرکت جامه بافت در زمینه دوخت و بافندگی همین کار را ادامه دادم که خوشبختانه تاکنون روند توسعه آن ادامه دارد. فعالیت عمده این شرکت؛ رنگرزی نخ، بافندگی، دوزندگی، ریتیل و فروش عمده کالای تولید شده مانند لباسهای مردانه، زنانه و بچهگانه خصوصا در بخش کش باف است. شرکت جامه بافت از سال ۱۳۷۰ که به شکل خردهفروشی فعالیت داشت، فروشگاهی در شهر دوسلدورف آلمان دایر کرده بود و اجناس تولید شده را در آنجا عرضه میکرد. فعالیت این فروشگاه در کشور آلمان حدود ۲۰ سال ادامه داشت تا اینکه با وجود برخی از مشکلات در زمینه انتقال پول، به کشور نقل مکان کرد. بعد از آن، فروش این شرکت در قالب پذیرش سفارش برندهای ایرانی بود و طی چند سال اخیر نیز به صورت خردهفروشی در بازار فعالیت دارد. در حال حاضر نیز شعبههایی در شهرهای مشهد، تهران، شیراز و شمال کشور دایر کرده که به صورت ویژه فعال هستند و امید میرود که در آینده روند توسعه و رشد هر چه بیشتر آنها فراهم شود.
شرکت جامه بافت در زمینه صادرات کالا چه اقدامات مهمی انجام داده است؟
این موضوع لازمه فعالیت هر واحد تولیدی است؛ خصوصا شرکت جامه بافت که با توجه به تجربه چندین ساله فعالیت در این زمینه، به خوبی قادر به رعایت استانداردهای کیفیت، قیمت رقابتی و تحویل به موقع کالا است. با این حال صادرات نیاز به یکسری مقدمات دارد که در حال حاضر در کشورمان متاسفانه مهیا نشده است. به عنوان مثال، از جمله این مقدمات بهرهمندی از سیستم بانکی و ترانسپورت قوی است که در هر دو زمینه با مشکل مواجه هستیم. امیداوریم که این مشکلات از سر راه برداشته شود تا کلیه واحدهای تولیدی کشور بتوانند این امر مهم و خطیر را انجام دهند. تا زمانی که اتصال به بازار جهانی برای واحدهای تولیدی داخل به وجود نیاید؛ امکان رشد، بسط، توسعه و نوآوری به سختی فراهم خواهد شد. بازار جهانی تمرین بزرگی برای واحدهای تولیدی در زمینه کیفیت، قیمت و سرعت عرضه کالا است که امیدواریم گشایشی در این زمینه اتفاق بیافتد.
در تامین مواد اولیه تا چه اندازه از تولیدات داخلی استفاده میکنید؟
تا زمانی که مواد اولیه باکیفیت در داخل وجود دارد، نهایت تلاشمان را میکنیم تا از تولیدکنندههای داخلی کالا خریداری کنیم و به همین دلیل واحد رنگرزی نخ ما با نام لیاپود واقع در استان قزوین یکی از بزرگترین واحدهای رنگرزی نخ ایران است که با رنگ کردن انواع نخها تحت استانداردهای جهان فعالیت داشته و همه چیز در آن از لحاظ ثبات شور، نور، مالشی و رنگرزی نخ به طرزی صحیح انجام میشود. اگر هم به موادی نیاز داشته باشیم که امکان تهیه آن در داخل نباشد، از بازار کشورهای خارجی تهیه میکنیم.
آیا سرمایهگذاری در صنعت پوشاک هنوز جذابیت دارد؟
سرعت رشد و نوآوری صنایع به قدری زیادی است که سرمایهگذاری در اکثر رشتهها توجیه خود را دارد. در این شرایط دستگاهها، ابزارها، ماشینآلات و تفکرات و مدیریت نوینی به کشور وارد شده که پیامد خوبی به همراه خواهد داشت، از اینرو اکثر واحدهای جدید احداث شده، بسیار فعال، نوآور و برنامهریزی شده عمل میکنند؛ هم محصولات نوینی دارند و هم به اصطلاح روشهای بیزنیس آنها نوین است. اگر سرمایهگذاری در این صنعت بر اساس مطالعه و برنامهریزی باشد، سرمایهگذاری به خصوص در زمینه پوشاک مفید خواهد بود. به هر حال ما کمبودهای بزرگی داریم که باید آن را برطرف کرد.
یکی از مسایل مهم در ارتباط با پوشاک، پرداختن به موضوع مد و جلب نظر مصرفکننده است. در این راستا چه اقداماتی انجام دادهاید؟
همانطور که مطلع هستید، عرضه لباس و پوشاک نیازمند برانگیختگی و ایجاد حس خوب در مشتریان است که این امر منوط به موضوع طراحی و ایجاد اتاق های طراحی برای واحدها است تا ساعت ها روی هر مدل ایده پردازی و مذاکره کنند. یک لباس باید از لحاظ بافت، برش و استایل کار، متناسب با سلیقه و خواست مشتری باشد. به همین منظور واحدهای پوشاک موفق پیشرو به بخش طراحی اهمیت ویژه ای می دهند و نفرات و گروه زبده ای در این بخش مشغول فعالیت هستند.
تاثیر عرضه برندهای خارجی در بازار داخل را چطور ارزیابی میکنید؟
به عقیده بنده، حضور برندهای خارجی در بازار داخلی یک ضرورت است تا هم در زمینه طراحی و هم کیفیت رقابت به وجود آید. انتخاب، حق مصرفکننده است و ما نمیتوانیم این حق را از او سلب کنیم. تنها کار این است که با تجهیز شرایط برای تولید، کالایی عرضه کنیم که مصرفکننده را جذب کند. از دولت و مسئولان نیز انتظار میرود تا با همراهی و کمک به واحدهای داخلی آنها را توانمندتر کنند. در واقع جلوگیری از ورود برندهای خارجی به داخل ایران جز عقبماندگی بخش پوشاک حاصل دیگری ندارد. وضعیت انحصاری که امروز در صنعت خودرو ایجاد شده، نهتنها به آن کمکی نکرده، بلکه باعث عرضه خودروهای بیکیفیت و به نارضایتی مشتریان منجر شده است، در حالی که حق هر ایرانی است که از کیفیت برتر و بهتر استفاده کند. ورود برندهای خارجی در همه کشورها همراه با قوانین و اساس درستی است. همانطور که کالاهای داخلی تحت پوشش سامانه جامع بوده و مالیات و عوارض پرداخت میکنند، برندهای خارجی نیز باید از مسیر قانونی وارد شده و هزینههای گمرکی را پرداخت کنند. در حالی که در شرایط فعلی اینطور نیست و قاچاقچیان در بازار جولان میدهند و هیچگونه عوارض، سود و حقوق گمرکی بابت کالاهای قاچاق پرداخت نمیشود. اکثر اجناسی که از طریق قاچاق وارد کشور میشود، تولید چند سال گذشته است که با قیمت بسیار نازل خریداری و بدون پرداخت هیچگونه سود و حقوق و مالیات توزیع میگردد. در چند سال گذشته واردات پوشاک ممنوع بوده، ولی در سطح بازار فروشگاههای متعددی با تابلو و برندهای معروف خارجی مشغول به عرضه اجناس همان برندها هستند که اکثرا فیک هستند. انتظار داریم که ستاد مبارزه با قاچاق، با واحدهای فیک که اجناس تقلبی به مصرفکنندگان عرضه میکنند، برخورد سریع و لازم را انجام دهند، چون ارائه اجناس تقلبی یکی از بزرگترین معضلات صنعت پوشاک داخلی است. به اعتقاد بنده، حضور برندهای خارجی در بازار ایران به شکل قانونمند باعث رشد و توسعه صنعت پوشاک داخلی میشود.
وجه تمایز برند جامه بافت با برندهای دیگر چیست؟
بزرگترین دغدغه و توجه ما در شرکت جامه بافت، رعایت کیفیت است تا جنسی که به دست مصرفکننده میرسد، دارای استانداردهای خاص خود، چه در زمینه مواد اولیه و چه در زمینه بافت و دوخت باشد. در مسیر تولید معمولا استانداردهایی رعایت میشود که وقتی مصرفکننده لباس را میپوشد، دفورمه و تنگ نشود. از سوی دیگر، همه لباسها شسته شده و در مرحله بعد از بافت، آبرفت و بخار رفت البسه گرفته میشود تا ثبات بیشتری پیدا کند و مصرفکننده بتواند ۲ الی ۳ فصل از آن استفاده کند. رعایت تمام استانداردها در طراحی و استایل نیز به منظور جلب رضایت مشتری از دیگر اقدامات مهم برند جامه بافت است. بهطور کل این شرکت دارای اهداف بلندمدتی است تا در آیند بتواند به مسیر رشد و ترقی خود ادامه دهد.
در خصوص آموزش به نیروهای انسانی چه اقداماتی در شرکت جامه بافت انجام شده است؟
در این شرکت، هم در بخش بافندگی و هم دوزندگی آموزشهایی ارائه میشود و این موضوع سرفصل اهداف شرکت است تا نیروهای جوان و علاقهمند در زمینههای مختلف، دورههای آموزشی تخصصی را بگذرانند. در همه جای دنیا واحدهای تولیدی، بخش آموزشی دارند و بهروزرسانی آنها در این زمینه اهمیت زیادی دارد، از اینرو ما در این بخش فعال هستیم و به نیروهای داخل و کسانی که استخدام میشوند، آموزش خواهیم داد.
و سخن آخر…
یکی از مهمترین بخشهای تامین نقدینگی به صنایع، بانکها هستند که متاسفانه در حال حاضر منابع کافی را در اختیار تولیدکنندگان قرار نمیدهند و شرط آنها برای اعطای تسهیلات بلوکه کردن مبلغ زیادی از پول است، در حالی که اگر یک تولیدکننده به آن مبلغ پول دسترسی داشت، چه نیاز به گرفتن آن تسهیلات بود. مسئولان باید هر چه سریعتر چارهای بیاندیشند تا مساله کمبود نقدینگی که هماکنون گریبان همه واحدهای تولیدی را گرفته، به نحوه صحیح حل شود.