هتل آرامیس تهران با قدمتی حدودا ۵۰ ساله در مرکز شهر تهران، کمی بالاتر از میدان ولیعصر قرار دارد. پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، این هتل به نام ویکتوریا فعالیت می‌کرده و پس از آن به هتل دماوند تغییر نام یافت و مدتی هم تبدیل به خوابگاه و محل زندگی اهالی جنوب کشور شد که در بمباران جنگ تحمیلی، بی‌سرپناه شده بودند و پس از اتمام جنگ، کاربری خوابگاه دانشجویی پیدا کرد.
این هتل در سال ۱۳۹۰ توسط بخش خصوصی خریداری شد و از سال ۱۳۹۲ مورد تعمیر و بازسازی اساسی قرار گرفت و در سال ۱۳۹۴ به بهره برداری رسید. هتل آرامیس دارای ۱۳۳ اتاق در ۶ طبقه است و در سال ۱۳۹۸ از ۳ ستاره به ۴ ستاره ارتقاء پیدا کرد.
هدایت‌الله عبدی، مدیرعامل هتل آرامیس تهران در گفت‌وگو با ماهنامه «دنیای سرمایه‌گذاری» به بررسی ابعاد مختلف صنعت هتلداری در ایران پرداخته که مشروح آن به نظر خوانندگان ارجمند می‌رسد.
در خصوص چگونگی ورود خود به صنعت هتلداری توضیحاتی ارائه فرمایید.
کل سوابق کاری بنده در رشته هتلداری بوده و از سال ۱۳۹۶ تاکنون در این صنعت مشغول به فعالیت هستم. شغل پدرم رستوران‌داری است و از کودکی با صنعت خدمات غذایی آشنایی کامل داشته و آشپزی را نزد پدرم فرا گرفتم.
پس از اخذ مدرک دیپلم، از طریق یکی از دوستان با هتل ۲ ستاره خیام تهران آشنا شده و در آنجا مشغول به فعالیت شدم. طی سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۱ به عنوان کارمند بخش آشپزخانه، خانه‌داری، لاندری، پذیرش و همچنین بخش‌های مختلف هتل کسب تجربه کردم.
در سال ۱۳۸۱ همزمان با آغاز کار به عنوان پذیرشگر در هتل ۳ ستاره مروارید تهران در رشته مدیریت هتلداری مشغول به ادامه تحصیل شدم و کاردانی و کارشناسی هتلداری، کارشناسی ارشد مدیریت و دکتری مدیریت را یکی پس از دیگری به اتمام رساندم.
۱۸ سال در این هتل خدمت کردم که ۱۰ سال آخر فعالیت بنده در این هتل به عنوان مدیر داخلی و مدیرکل هتل سپری شد. همزمان با تحصیل، دوره‌های کوتاه‌مدت متعددی را طی کردم و در سال ۱۳۹۶ پس از پشت سر گذراندن دوره کارشناس ارزیاب استانداردسازی در رسته خدمات تجهیزات از سازمان میراث فرهنگی در استانداردسازی تعدادی از هتل‌های تهران شرکت کردم.
از سال ۱۳۹۰ پس از دریافت کد مدرسی از دانشگاه جامع علمی و کاربردی در رشته هتلداری مشغول به تدریس شدم و در سال ۱۳۹۸ به عنوان مدیر گروه و عضو شورای آموزشی دانشگاه در رشته مدیریت هتلداری فعالیت کردم. افتخار دارم که از سال ۱۳۹۶ تاکنون به عنوان بازرس جامعه هتل‌ها و هتل‌آپارتمان‌های استان تهران و از سال ۱۳۹۸ نیز به عنوان مدیرکل هتل ۴ ستاره آرامیس تهران مشغول به فعالیت هستم.
چرا نام آرامیس را برای هتل انتخاب کردید و طی چه فرآیندی هتل آرامیس از ۳ ستاره به ۴ ستاره تبدیل شد؟
از آنجا که از طرف ثبت شرکت‌ها و موسسات، اجازه نام‌گذاری دوباره هتل ویکتوریا داده نمی‌شد، با تصویب اعضاء و شرکای هتل و نیز با توجه به آشنایی با هتل آرامیس تهران در ترکیه، این نام را برای هتل انتخاب کردیم.
اما در خصوص ۴ ستاره شدن این مجموعه در سال ۱۳۹۸ باید بگویم که ساختمان مجاور هتل در سال ۱۳۹۳ خریداری شد و پس از یک سال بازسازی موجب اضافه شدن ۴۰ اتاق، رستوران روف گاردن، سالن همایش، سالن ورزش، سالن بیلیارد و سالن ماساژ به هتل شد.
همچنین این هتل، فاقد پارکینگ بود که پس از خرید ساختمان مجاور، در ۲ طبقه ۳۰ پارکینگ به آن اضافه شد. در کل این مجموعه را به ضوابط مورد نیاز یک هتل ۴ ستاره رساندیم و در نهایت در سال ۱۳۹۹ هتل از ۳ ستاره به ۴ ستاره ارتقاء یافت.
چه ارتباطی بین هتل آرامیس تهران و سایر هتل‌های آرامیس وجود دارد؟
تنها ارتباط موجود هم‌نامی هتل‌ها می‌باشد، اما قرار است که با هتل‌های آرامیس تهران موجود در کیش و مشهد تفاهم خواهرخواندگی داشته باشیم، با این حال به خاطر تحریم‌های موجود هیچ برنامه‌ای برای ارتباط با هتل‌های آرامیس تهران در سراسر دنیا نداریم و به دلیل عدم ارتباط بین کارفرمایان و سرمایه‌گذاران نمی‌توانیم از مزایای زنجیره‌ای شدن استفاده کنیم.
این پیمان خواهرخواندگی چه مزایایی برای مجموعه شما دارد؟
بیشترین کارایی ارتباط خواهرخواندگی؛ تقویت برند، تهاتر مهمان و خدمات، آموزش و نیروی انسانی و تبادل دانش است. در همین راستا چند سالی است که اطلاعات هتل‌های آرامیس تهران را در سراسر دنیا جمع آوری کرده‌ایم و در تلویزیون لابی هتل به عنوان آرامیس‌هایی که وجود دارند، به مهمان ارائه می‌کنیم.
در کل می‌توانیم به شکل نمادین در حد یک زنجیره خیلی کوچک از مزایای آن استفاده کنیم و اگر این همکاری را خیلی نزدیک داشته باشیم، به راحتی استاندارد یکپارچه‌ای را تدوین خواهیم کرد.
ویژگی‌های شاخص هتل آرامیس تهران که به نوعی وجه تمایز آن نسبت به سایر هتل‌ها باشد، چیست؟
بهترین ویژگی، لوکیشن هتل و محل قرارگیری آن در میدان ولیعصر و در مرکزیت شهر تهران است؛ به‌طوری که می‌توان از میدان ولیعصر به سمت غرب، شرق، جنوب و شمال پایتخت رفت و این هتل دسترسی خوبی به شریان‌های اصلی تهران از نظر بزرگرا‌هی و ناوگان حمل و نقل عمومی دارد.
شعار هتل هم در همین راستا می‌باشد (آرامشی در قلب پایتخت). همچنین مجاورت هتل آرامیس تهران با مراکز خرید، بوتیک‌های شیک و مراکز غذایی موجب شده تا پاسی از شب، زندگی جریان داشته باشد و مهمانان بعد از یک روز کاری از زمان باقی مانده خود کمال استفاده را ببرند.
دیگر ویژگی به خاطر تبدیل ستاره‌های هتل از ۳ به ۴ است که در عرصه رقابت، با توجه به برخورداری از تمامی ضوابط، خود را یک ۴ ستاره قوی ندانسته و در عرصه نرخ‌گذاری از قیمت رقابتی نسبت به هتل‌های دیگر استفاده می‌کنیم، به‌طوری که اگر مهمانان بخواهند یک هتل ۴ ستاره با کلیه امکانات را انتخاب کنند، می‌توانند با انتخاب هتل آرامیس تهران حداقل قیمت را پرداخت کنند.
به منظور توسعه این هتل چه برنامه‌هایی دارید؟
هتل آرامیس تهران همانند سایر برندها برنامه توسعه‌ای خاص خود را دنبال می‌کند و ترجیح ما این است که اگر به دنبال توسعه‌ای در صنعت هتلداری هستیم، به جای داشتن دو یا سه هتل ۴ ستاره در سطح کشور، یک سبد خدمات کامل در شهر تهران با تمرکز بالا داشته باشیم که شامل هتل یک‌ستاره تا ۴ ستاره است، در همین رابطه هم‌اکنون در خیابان ولیعصر روبه‌روی مجتمع نور مشغول احداث هتل دیگری هستیم که از حدود یک ماه پیش، کارهای اجرایی و نقشه‌برداری آن آغاز شده است.
البته قرار نیست کار ساخت و ساز انجام شود و ساختمان را تخریب نمی‌کنیم و به خاطر وجود واحدهای تجاری در طبقه زیرین آن و وجود معارض نتوانستیم تخریب و نوسازی را اجام دهیم؛ بنابراین فعلا در نظر داریم که با برند آرامیس، این ساختمان را به هتل ۳ ستاره تبدیل نماییم. همچنین یک هتل ۲ ستاره دیگر با نام پارامیس داریم که در میدان راه‌آهن و روبه‌روی ایستگاه راه‌آهن قرار دارد که ۶ ماه از فعالیت آن می‌گذرد.
شهر تهران به لحاظ تعداد هتل چه وضعیتی دارد و آیا در پایتخت، با کمبود هتل مواجه هستیم؟
در تهران کمبود هتل وجود دارد و در حال حاضر صنعت هتلداری از نظر ورود گردشگر خارجی بدترین حالت خود را سپری می‌کند، با این حال وضعیت هتل‌های تهران خوب است. در تهران وضعیت هتل‌ها به‌گونه‌ای است که همزمان با برگزاری نمایشگاه‌ها و سایر رویدادها، حتی یک اتاق خالی هم پیدا نمی‌کنید و این مساله برای شهری که ادعای پایتخت بودن می‌کند، مناسب نیست.
تقاضای بالای اتاق در این مواقع باعث شده که هتل‌ها برای خود رقیبی ندیده و اقدامی در جهت افزایش کیفیت خدمات ارائه شده نداشته باشند. گاهی اوقات به حدی تقاضا بالا می‌رود که شما می‌توانید خدمات یک هتل ۲ ستاره را به قیمت ۴ ستاره بفروشید.
اگر از لحاظ فصل فروش به تهران نگاه کنید، تقریبا فصل کم کار ندارد و صرفا تنها ضعف تهران، استقبال از هتل آخر هفته‌های آن است؛ به این معنا که به علت تعطیلی و عدم ارائه خدمات، روزهای شنبه تا چهارشنبه بیشترین درصد اشغال و پنجشنبه و جمعه کمترین درصد اشغال را تجربه می‌کند.
سرمایه‌گذاری در صنعت هتلداری را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هتل‌های زیادی به بهره برداری رسیده و یا بازسازی و به‌روز شده‌اند که نشان از تمایل سرمایه‌گذاری در این بخش است. سرمایه‌گذاری در این صنعت همواره با ساخت هتل‌های جدید همراه نبوده و تبدیل ساختمان‌های قدیمی موجود به هتل نیز شامل سرمایه‌گذاری می‌باشد.
متاسفانه با ارائه مجوزهای غیر کارشناسی شده مانند خانه مسافرها و سوئیت‌های مبله غیر مجاز، این صنعت با چالش‌های فراوانی روبه‌رو بوده و انگیزه و رغبت را از سرمایه‌گذاران واقعی ربوده است، به‌طوری که افرادی سودجو با سرمایه‌ای اندک مکانی را با عدم رعایت ضوابط به هتل تبدیل کرده و باعث پایین آمدن سطح خدمات می‌گردند و حتی با عدم رعایت نرخ‌گذاری، تخفیف یا گاها زیر پا قرار دادن قانون باعث جابه‌جایی مسافرها از هتل‌هایی که با سرمایه گزاف ساخته شده‌اند، می‌شوند.
زیرساخت‌های گردشگری جزو لاینفک توسعه در هر کشوری است که باید با دید متفاوتی به آن نگاه کرد تا شاهد سرمایه‌گذاری روزافزون در این صنعت باشیم. همچنین بالا بردن سطح خدمات، باعث تغییر در فرهنگ استفاده از زیرساخت‌های اقامتی می‌شود.
پس چرا برخی عنوان می‌کنند که سرمایه‌گذاری در این صنعت، توجیه اقتصادی ندارد؟
گاهی اوقات برخی از افراد برای ساخت هتل از ما مشاوره می‌گیرند و سوال می‌کنند که به عنوان سرمایه‌گذار، سرمایه هزینه شده ما چندساله بازمی‌گردد که بنده به عنوان کارشناس هتلداری، پاسخ می‌دهم که هیچ‌گاه در بازه مورد انتظار سرمایه شما بازنمی‌گردد؛ چراکه سرمایه مورد نیاز برای احداث یک هتل، بسیار زیاد است و با تورم فعلی و با توجه به سود پولی که بانک‌ها می‌دهند، هیچ‌وقت نمی‌توان این هزینه را جبران کرد.
در این شرایط تنها موضوعی که باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران در هتل‌ها اقدام به سرمایه‌گذاری کنند، ارزش افزوده‌ای است که روی ملک می‌آید. متقاعد کردن یک سرمایه‌گذار برای ورود به صنعت هتلداری، بسیار سخت است، زیرا چنانچه این فرد، سرمایه خود را در صنعت خودرو، قطعه‌سازی یا کار تولیدی دیگری وارد کند، در مدت چند سال به سوددهی می‌رسد.
این در حالی است که داستان هتلداری فرق می‌کند، چراکه اولا باید عاشق این صنعت بود، زیرا دردسرهای خاص خود را دارد و ما هر روز باید جوابگوی سازمان‌ها و ادارات مختلف اعم از آتش نشانی، استاندارد، دارایی، کار، بهداشت و سازمان میراث فرهنگی باشیم.
تمام این سازمان‌ها و ادارات، دستورالعمل‌های موازی با یکدیگر دارند و باید هر روز یک نفر به دنبال انجام این کارها باشد و در شرایطی که هیچ حمایتی وجود ندارد، سخت‌گیری‌های بسیاری هم وجود دارد. در عین حال خدمات هم روزبهروز در حال تغییر، دسترسی‌ها متفاوت و ضوابط تغییر کرده است، به‌طوری که در حال حاضر برای ساخت هتل، دیگر ضوابط قبلی وجود ندارد و هر روز یک دستورالعمل جدید صادر می‌شود.
در واقع نباید انتظار سود آنی در هتلداری را داشت، ولی به جرات می‌توان گفت که اگر سرمایه‌گذار صبر، طاقت و دانش این حوزه را داشته باشد، یکی از بهترین سرمایه‌گذاری‌ها است.
آیا در حال حاضر صنعت هتلداری در رکود به سر می‌برد؟
خیر، این‌طور نیست. در واقع باید بازار هتل را بخش‌بندی کرد که شامل هتل‌های تفریحی، تجاری و توریستی می‌شود. باید ببینید که درباره چه هتلی و در چه شهری صحبت می‌کنید. در تهران به غیر از دوره همه‌گیری کرونا، هیچ زمان دیگری، بازار هتلداری در رکود نبوده است.
در ضمن بستگی دارد که چه تعریفی از رکود داشته باشیم؛ رکود به این معناست که یک هتل نتواند هزینه‌های خود را پوشش دهد. در واقع باید یک بازه یک‌ساله برای هر هتلی در نظر گرفته شود. در صنعت هتلداری فصل‌های فروش متفاوتی وجود دارد که بسته به نوع هتل متفاوت است.
واقعیت این است که هتلداری در شهرهای بزرگ و از جمله تهران، مشهد، اصفهان، تبریز، اراک و… حتی با توجه به عدم ورود توریست در رکود نیستند و همیشه برای آن‌ها تقاضا وجود دارد. ضمنا استقبال مردم از هتل‌ها افزایش یافته و این در حالی است که شاید تا ۱۵ سال پیش، اگر به شهر دیگری مسافرت می‌کردید، حتما یک شب را به منزل اقوام خود می‌رفتید، ولی هم‌اکنون این اتفاق به ندرت می‌افتد.
البته نبود توریست‌های اروپایی و آمریکایی، لطمه بزرگی به صنعت هتلداری و کشور زده، چون منابع ارزی با ارزشی برای کشور به شمار می‌رفت. اگر هتل‌های ما مهمان داخلی هم نداشتند، نابود شده بودند. در اواسط دهه ۷۰ که خانه‌دار بودم، مجبور بودم زبان انگلیسی بیاموزم، زیرا مهمانان خارجی بسیاری به خصوص از کشورهای اروپایی داشتیم.
اما در حال حاضر شاهد وفور حضور چینی‌ها، افغانی‌ها، عراقی‌ها و لبنانی‌ها هستیم و لذا بیشتر به این سمت رفته‌ایم که عربی بلد باشیم. به دلیل تقاضای بالای اتاق از طرف مهمانان عرب، به اجبار فراد استخدام‌شده، در وهله نخست باید مسلط به زبان عربی و و سپس انگلیسی باشد.
در واقع بازار در حال تغییر است و ما مجبوریم، برای اینکه بازارمان کساد نشود، مشتریان خود را تغییر دهیم؛ لذا زمانی که مشتری اروپایی نداریم، باید عرب ها را جایگزین آن‌ها کنیم.
آیا با توجه به شرایط اقتصادی، نرخ هتل‌ها رضایت‌بخش است و هتلداران از این نرخ‌گذاری‌ها رضایت دارند؟
اگر برای سرمایه‌گذار صرفه اقتصادی نداشته باشد، قطعا کار نمی‌کند، ولی این صرفه روزبهروز میل به صفر شدن دارد. خدماتی که در هتل‌ها ارائه می‌شود، مشمول هزینه‌های آب، برق، گاز و غیره می‌شود. همچنین افزایش حقوق کارگر و نیروی انسانی هم بر قیمت هتل‌ها اثر می‌گذارد و هر سال در مهرماه ۲۰ تا ۳۰ درصد به نرخ هتل‌ها افزوده می‌شود.
اما زمانی که به مهرماه سال بعد می‌رسیم، می‌بینیم که ۱۲۰ درصد تورم داشته‌ایم و همیشه نسبت به تورم عقب بوده‌ایم و همواره سفره هتلدار در حال کوچک‌تر شدن است. قیمت واقعی هتل، چیزی که در حال حاضر ارائه می‌شود، نیست، ولی با توجه به وجود رقبا مجبوریم قیمت‌های‌مان را پایین نگه داریم. در واقع زمانی که تقاضا کم می‌شود، قیمت را با تخفیف ۴۰ یا ۵۰ درصد ارائه می‌دهیم تا هزینه‌های خود را جبران کنیم.
نرخ هتلداری در ایران نسبت به کشورهای اطراف، چه تفاوت‌هایی دارد؟
وضعیت نرخ‌ها خوب نیست و ایران از همه لحاظ، کشور ارزانی برای توریست‌ها است و همین موضوع باعث شده، کسانی که در کشورهای دیگر، دنبال جای ارزان می‌گردند، به ایران سفر کنند. در واقع ایران، برای مهمان خارجی خیلی به صرفه‌تر شده، ولی برای ما هیچ تغییری نکرده است.
یک زمانی برای توریست‌های داخلی و خارجی، دو قیمت متفاوت وجود داشت، ولی در حال حاضر هر دو یکی شده است. متاسفانه دولت دیدگاه بسیار وحشتناکی به صنعت هتلداری دارد و هیچ‌گاه آن را به عنوان یک صنعت درآمدزا قبول نکرده است.
کشورهایی که موفقیت چشمگیری در کسب درآمد داشته‌اند، توجه ویژه به صنعت گردشگری دارند، در صورتی که ما با چهار فصل و با جاذبه‌های توریستی بسیار زیاد، کار خاصی انجام نداده‌ایم. هتل‌های ۴ و ۵ ستاره، بازار هدف مهمانان خارجی قلمداد می‌شوند و این در حالی است که فقط این دسته از هتل‌ها ملزم به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هستند و دولت، کالای لوکس را به ما اطلاق می‌کند.
با توجه به اینکه درصد کمی از هتل‌های ایران ۴ و ۵ ستاره هستند و بخش اعظمی از آن‌ها یک تا ۳ ستاره هستند، این دیدگاه بدی است و بسیاری از هتل‌های ۴ ستاره به ۳ ستاره تغییر درجه داده‌اند تا مجبور به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده نباشند.
آیا به کارکنان هتل‌ها، آموزش‌های لازم و استاندارد داده می‌شود؟
معضل بزرگی که هم‌اکنون گریبانگیر صنعت هتلداری شده، کمبود شدید نیروی انسانی است، به‌طوری که اگر آگهی استخدام در چند جای مختلف درج کنیم، در طول ۲ هفته نهایتا ۲ یا ۳ نفر تماس بگیرند و برای کارهای خدماتی و اجرایی هم نیروی انسانی وجود ندارد.
البته هرچه رده‌های استخدامی بالاتر باشد، میزان تماس‌ها بیشتر می‌شود. وضعیت به‌گونه‌ای شده که اگر یک ظرف‌شور از هتل برود، بزرگ‌ترین چالش را برای جایگزینی او پیدا می‌کنیم. متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد ورود نیروهای خارجی بعضا غیر قانونی زیادی به هتل‌ها هستیم که برای این صنعت چالش‌های زیادی را دنبال داشته که به غیر از مشکلات امنیتی، باعث بالا رفتن نرخ بیکاری کارگران ایرانی می‌شود.
متاسفانه آموزش نیز بسیار ضعیف شده و نیروی خروجی از دانشگاه‌ها و سایر مراکز آموزشی به اندازه‌ای نیست که بتوانیم آن‌ها را جذب کنیم. زمانی که نیرو را استخدام می‌کنیم، یک آموزش بدو ورود داریم و اگر تجربه داشته باشد، نسبت به تجربیات وی، آموزش‌ها سبک‌تری داده می‌شود، اما اگر در این صنف آموزش ندیده باشد، به شکل آزمایشی کار را به او یاد می‌دهیم و همکاران را به دوره‌هایی که در جامعه هتلداران وجود دارد، می‌فرستیم.
در کل ما به نیروی انسانی به شکل سرمایه نگاه می‌کنیم. نیروی کار در این صنعت به دلیل ضعف در محتوا، کتاب‌ها، مقالات و دانش مورد نیاز نمی‌توانند صرفا با آموزش مهارت کافی را داشته باشند، از همین‌رو با کسب تجربه و ماندگاری می‌توانند صاحب مهارت بالایی شوند.
نیرویی که در یک هتل، چند سال سابقه کار دارد، بدون تردید یک سرمایه است. زمانی می‌توانیم نیروی کار فرهیخته و با مهارتی داشته باشیم که برای آن شغل تقاضای زیادی وجود داشته باشد و شما بتوانید با رغبت بهترین آن‌ها را انتخاب کنید، ولی متاسفانه این تقاضا به شدت کاهش یافته و مجبوریم که اولین نیروی کار با هر سطحی از دانش و مهارت را جذب نماییم و این بزرگ‌ترین معضل این صنعت است.
برگرفته از ماهنامه شماره ۸۸ دنیای سرمایه گذاری
پایگاه خبری دنیای سرمایه گذاری آنلاین
