شهرداری تهران به دلیل پیچیدگیهای مدیریت کلانشهری (ترافیک، آلودگی هوا، بافت فرسوده، نابرابری اجتماعی، اقتصاد شهری و بحرانهای محیطی) نیازمند مدیری با ترکیبی از چند ویژگی کلیدی میباشد.
۱ — تجربه مدیریت کلان شهری:
مدیرانی که پیشتر شهرهای بزرگ یا سازمانهای پیچیده را با موفقیت اداره کرده باشند.
۲ — تخصص فنی در حوزههای شهری:
آشنایی عمیق با حوزههایی مانند حملونقل پایدار، برنامهریزی شهری، محیط زیست، مدیریت بحران، عمران و اقتصاد شهری را داشته باشد.
۳ — توانایی تعامل با نهادهای متنوع:
قدرت چانهزنی با دولت، شورای شهر، نهادهای امنیتی و بخش خصوصی را در چنته داشته باشد.
۴ — شفافیت و پاسخگویی:
تعهد به ارائه گزارشهای شفاف مالی و اجرایی به شهروندان در دوره های شش ماهه را در خود ببیند.
۵ — درک واقعی از بافت اجتماعی تهران:
آگاهی از تنوع قومی، طبقاتی و فرهنگی تهران و طراحی برنامههای عادلانه با نگاه به نیاز منطقه ای داشته باشد.
تهران تاکنون ۱۴ شهردار (نه سرپرست شهرداری) داشته است که از میان آنان عمر مدیریتی فقط ۷ نفر به بیش از دو سال می رسیده است که به شرح ذیل بوده اند:
کرباسچی ۱۰ سال
الویری ۲ سال
احمدی نژاد ۲ سال
قالیباف ۱۲ سال
حناچی ۳ سال
زاکانی ۴ سال
از میان این ۷ نفر تنها آقایان کرباسچی و قالیباف توانایی و ویژگی های ذکر شده بالا را داشتند و موفق شدند در زمان مدیریت خود تغییراتی بنیادین را در شهر تهران ایجاد کنند (البته با چه قیمتی مد نظر این بحث نیست).
افرادی که در گذشته پروژه هایی (مانند حملونقل عمومی و مترو ، شهرسازی و معماری و تونل و پل ) در تهران را به خوبی اجرا و اداره کردهاند.
متخصصان و مدیرانی که هم دانش روز جهانی را دارند و هم با چارچوبهای اداری ایران آشنا هستند.
افرادی که در حوادثی مانند سیل، زلزله یا همهگیری کووید عملکرد سریع و سازمانیافته داشتهاند.
کسانی که توانایی جذب سرمایه، مدیریت پروژههای عظیم و نوآوری را داشته اند و کسانی که…
همه این موارد میتواند نمونه هایی از شاخص انتخاب شهردار آینده تهران باشد.
صد البته در این میان ممکن است انتخاب شهردار همچون ادوار گذشته تحت تأثیر جریانهای سیاسی قرار گیرد تا شایستگیهای تخصصی، لذا شهردار تهران باید شخصیتی مستقل بوده تا بتواند بدون وابستگی به نهادهای خاص عمل کند و نباید تحت فشار ذینفعان قدرتمندی مانند پیمانکاران بزرگ، نهادهای نظامی-اقتصادی و گروههای فشار محلی قرار گیرد.
شهردار ایدهآل تهران باید ترکیبی از “مدیر اجرایی قوی”، “دیپلمات شهری” و “مصلح اجتماعی” باشد، چنین فردی باید جسارت تصمیمگیری در پروژههای بلندمدت (مثل توسعه مترو) را داشته باشد و بتواند اعتماد عمومی را جلب کرده و در عین حال با محدودیتهای سیاسی و مالی کشور کنار بیاید.
سید احمد نبوی
فعال سیاسی – اجتماعی
